Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγέλλει στις αρμόδιες Επιθεωρήσεις Εργασίας, στις πλησιέστερες αστυνομικές αρχές και στις αρμόδιες υπηρεσίες του ασφαλιστικού οργανισμού στον οποίο υπάγεται ο εργαζόμενος

Το εργατικό ατύχημα δηλώνεται εντός 24 ωρών από τη στιγμή που συνέβη

Ναι, υπάρχει η δυνατότητα αναγγελίας εργατικού ατυχήματος και μετά την παρέλευση των 24 ωρών. Ωστόσο, οι περιπτώσεις καθυστερημένης αναγγελίας καθώς και η σκόπιμη απόκρυψη εργατικού ατυχήματος από την επιχείρηση διερευνώνται από την αρμόδια υπηρεσία της Επιθεώρησης Εργασίας.

Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγείλει στις αρμόδιες Επιθεωρήσεις Εργασίας, οποιοδήποτε ατύχημα συμβεί σε εργαζόμενο της επιχείρησής του, κατά τη διάρκεια της εργασίας του ή εξ' αφορμής αυτής. Σε περίπτωση απόκρυψης εργατικού ατυχήματος από την επιχείρηση ο εργαζόμενος μπορεί να υποβάλλει σχετική καταγγελία στην αρμόδια Επιθεώρηση.

Ο εργοδότης έχει την δυνατότητα να αναγγέλλει το ατύχημα είτε μέσω της ιστοσελίδας της Επιθεώρησης Εργασίας, κάνοντας χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, είτε με αποστολή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είτε και με φυσική παρουσία στην αρμόδια υπηρεσία (Τμήμα Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία). Ακολουθήστε τον σχετικό σύνδεσμο παρακάτω για να συνδεθείτε στις  Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας:  https://apps.sepenet.gr/portal/  

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ατυχήματα που συνέβησαν κατά την προσέλευση ή την αποχώρηση από την εργασία θεωρούνται εργατικά και ως εκ τούτου υπάρχει υποχρέωση αναγγελίας. Επιπλέον, ατυχήματα εργαζομένων εκτός των χώρων της επιχείρησης αλλα εντός του ωραρίου τους και στα πλαίσια άσκησης των καθηκόντων τους (π.χ τροχαίο ατύχημα διανομέα) θεωρούνται εργατικά και πρέπει να αναγγέλονται από την επιχείρηση.

1. Εφόσον πρόκειται για θανατηφόρο ή σοβαρό ατύχημα, η επιχείρηση, πέραν της άμεσης αναγγελίας του στις αρμόδιες Υπηρεσίες, οφείλει να διατηρήσει αμετάβλητα τα στοιχεία στο χώρο του ατυχήματος ώστε να μην παρεμποδιστεί η έρευνα για την εξακρίβωση των αιτίων του ατυχήματος.
2. Να φροντίσει ώστε ο ΤΑ θα προβεί στην διερεύνηση του ατυχήματος και στην υποβολή προτάσεων προς τον εργοδότη για τη λήψη των απαραίτητων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων προς αποφυγή επανάληψης παρόμοιων ατυχημάτων.
3. Να καταχωρήσει στο ειδικό βιβλίο ατυχημάτων τα απαραίτητα στοιχεία του ατυχήματος

Το Τμήμα Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην εργασία εκείνο, στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει, γεωγραφικά η τοποθεσία στην οποία συνέβη το ατύχημα. Πατώντας στον σύνδεσμο που ακολουθεί μπορείτε να δείτε τις περιοχές αρμοδιότητας της κάθε υπηρεσίας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία. Διαδραστικός Χάρτης

Όλες οι επιχειρήσεις που απασχολούν έστω και 1 εργαζόμενο, οφείλουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του ΤΑ.

Καθήκοντα ΤΑ μπορούν να αναλάβουν είτε Φυσικά Πρόσωπα (που μπορεί να είναι εργαζόμενοι της επιχείρησης ή εξωτερικοί συνεργάτες - ΤΑ) είτε επιχειρήσεις ειδικά αδειοδοτημένες για τον σκοπό αυτό, οι οποίες καλούνται Εξωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης - ΕΞΥΠΠ) καθώς και ο ίδιος ο Εργοδότης όταν η επιχείρησή του ανήκει στη Β΄και Γ΄κατηγορία επικινδυνότητας και εφόσον πληρούνται και οι κατάλληλες προϋποθέσεις (αριθμός εργαζομένων επιχείρησης, προσόντα εργοδότη, επιμόρφωση).

Σχετική Νομοθεσία Άρθρα 8 – 15 του Ν. 3850/2010 και Άρθρο 125 του Ν.4052/2012

Τα καθήκοντα  του Τεχνικού Ασφάλειας μπορούν να ασκήσουν, ανάλογα με το είδος της επιχείρησης και τον αριθμό των εργαζομένων σε αυτή, πρόσωπα που κατέχουν:

• Πτυχίο πολυτεχνείου ή πολυτεχνικής σχολής Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ.) του εσωτερικού ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού, που το αντικείμενο σπουδών έχει σχέση με τις εγκαταστάσεις και την παραγωγική διαδικασία και άδεια άσκησης επαγγέλματος, που χορηγείται από το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΤΕΕ).
• Πτυχίο πανεπιστημιακής σχολής εσωτερικού ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού, που το αντικείμενο σπουδών έχει σχέση με τις εγκαταστάσεις και την παραγωγική διαδικασία και άδεια άσκησης επαγγέλματος, όταν αυτή προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία.
• Πτυχίο Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (ΤΕΙ) ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού ή πτυχίο των πρώην σχολών υπομηχανικών και των Κέντρων Ανωτέρας Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΚΑΤΕΕ).
• Απολυτήριο τεχνικού λυκείου ή μέσης τεχνικής σχολής ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματικής σχολής του εσωτερικού ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού ή άδεια άσκησης επαγγέλματος εμπειροτέχνη.

Επιπλέον ο τεχνικός Ασφαλείας πρέπει να διαθέτει προϋπηρεσία, που υπολογίζεται από την απόκτηση απολυτηρίου ή πτυχίου ως εξής:

• τουλάχιστον διετή προϋπηρεσία για τους κατόχους πτυχίου πολυτεχνείου ή πολυτεχνικής ή πανεπιστημιακής σχολής η οποία δύναται να μειωθεί κατά ένα έτος σε όσους έχουν παρακολουθήσει πιστοποιημένα προγράμματα επιμόρφωσης για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων διάρκειας τουλάχιστον 100 ωρών.
• τουλάχιστον πενταετή προϋπηρεσία για τους για τους κατόχους πτυχίου Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος ή υπομηχανικών και των Κέντρων Ανωτέρας Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης η οποία δύναται να μειωθεί κατά τρία έτη σε όσους έχουν παρακολουθήσει πιστοποιημένα προγράμματα επιμόρφωσης για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων διάρκειας τουλάχιστον 100 ωρών.
• τουλάχιστον οκταετή προϋπηρεσία για τους κατόχους απολυτήριου τεχνικού λυκείου ή μέσης τεχνικής σχολής ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματικής ή άδειας άσκησης επαγγέλματος εμπειροτέχνη η οποία δύναται να μειωθεί κατά τρία έτη σε όσους έχουν παρακολουθήσει πιστοποιημένα προγράμματα επιμόρφωσης για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων διάρκειας τουλάχιστον 100 ωρών.

Τα  προγράμματα  επιμόρφωσης σε θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων πραγματοποιούνται από εκπαιδευτικούς ή άλλους δημόσιους οργανισμούς ή από εξειδικευμένα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Κ.) πιστοποιημένα για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.

Το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων και η ειδικότητα του Τεχνικού Ασφαλείας (ΤΑ), καθορίζονται από τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας της επιχείρησης  στην οποία θα απασχοληθούν και τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολεί. Στον πίνακα του άρθρου 10 του Κώδικα Νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του Ν.3850/2010 (ΦΕΚ 84/Α΄) οι επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες των οποίων οι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας σημειώνονται με κωδικό αριθμό με βάση τη στατιστική ταξινόμηση, από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος κατατάσσονται σε 3 κατηγορίες επικινδυνότητας (Α, Β ή Γ).  Οι εργοδότες των επιχειρήσεων υποχρεούνται να αναθέσουν καθήκοντα τεχνικού ασφάλειας σε άτομα με την  ειδικότητα που απαιτεί ο κλάδος οικονομικής δραστηριότητας της επιχείρησής τους, όπως περιγράφεται αναλυτικά στον αντίστοιχο πίνακα του άρθρου 13 του Ν. 3850/2010. Στο άρθρο 12 του Κώδικα Νόμων αναφέρεται το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων τεχνικού ασφάλειας σύμφωνα με την κατάταξη της επιχείρησης σε κατηγορία και αναλόγως του αριθμού των εργαζομένων που απασχολεί.

Oι εργοδότες και οι εργαζόμενοι μπορούν να αναλάβουν  τα καθήκοντα τεχνικού ασφαλείας σε επιχειρήσεις  όταν αυτές ανήκουν στη Β΄ και Γ΄ κατηγορία, αναλόγως του αριθμού εργαζομένων που απασχολούν και υπό την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης. Οι όροι και οι προϋποθέσεις των προγραμμάτων επιμόρφωσης  αναφέρονται στην Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 39278/1823/2018 με θέμα: «Επιμόρφωση εργοδοτών και εργαζομένων για θέματα άσκησης καθηκόντων τεχνικού ασφάλειας σε επιχειρήσεις Β΄ και Γ΄ κατηγορίας» (ΦΕΚ 3001/Β΄/25-7-2018) όπως αυτή τροποποιήθηκε με την Αριθμ. οικ.59730/2576(ΦΕΚ 4762/B’/24.12.2019 και την Αριθμ. 52725/1990 (ΦΕΚ 5861/ B’/31.12.2020).

Σχετική νομοθεσία: Άρθρο  10, 11, 12, 13, 21 και 22 του Ν.3850/2010

Απασχόληση Τεχνικού Ασφάλειας

Ο ελάχιστος ετήσιος χρόνος απασχόλησης του ΤΑ  στην επιχείρηση αλλά και στα παραρτήματα αυτής (εφόσον διαθέτει) καθορίζεται από το είδος της επιχείρησης,  και το πλήθος των εργαζόμενων ανά κατηγορία επικινδυνότητας της επιχείρησης . Σχετική νομοθεσία: Άρθρο 21 του Ν.3850/2010

Ο  Τεχνικός Ασφαλείας (ΤΑ) αποτελεί το βασικό συμβουλευτικό όργανο του εργοδότη,  σε θέματα σχετικά με την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Το έργο του για την επίβλεψη των συνθηκών εργασίας διέπεται από συγκεκριμένα καθήκοντα, συμβουλευτικές αρμοδιότητες και  υποχρεώσεις, οι οποίες καθορίζονται αναλυτικά στις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας.

Στο πλαίσιο της επίβλεψης  και της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας :

• Ο τεχνικός ασφάλειας επιθεωρεί τακτικά τις θέσεις εργασίας από πλευράς υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και αναφέρει στον εργοδότη οποιαδήποτε παράλειψη των μέτρων υγείας και ασφάλειας. Όταν αντιλαμβάνεται οποιαδήποτε παράλειψη προτείνει μέτρα αντιμετώπισής της και επιβλέπει την εφαρμογή των μέτρων που πρότεινε.
• Ο τεχνικός ασφάλειας οφείλει να επιβλέπει την ορθή χρήση των ατομικών μέσων προστασίας.
• Έχει υποχρέωση να ερευνά τα αίτια των εργατικών ατυχημάτων, να αναλύει και αξιολογεί τα αποτελέσματα των ερευνών του και να προτείνει μέτρα για την αποτροπή παρόμοιων ατυχημάτων τα οποία καταχωρεί στο ειδικό βιβλίο υποδείξεων τεχνικού ασφαλείας που τηρεί η επιχείρηση.
• Ο τεχνικός ασφάλειας ασκεί εποπτικό ρόλο κατά την εκτέλεση ασκήσεων πυρασφάλειας και συναγερμού που πραγματοποιούνται στην επιχείρηση για τη διαπίστωση ετοιμότητας προς αντιμετώπιση ατυχημάτων.
• Ενημερώνει και καθοδηγεί τους εργαζόμενους για την αποτροπή του επαγγελματικού κινδύνου που συνεπάγεται η εργασία τους και μεριμνά ώστε να τηρούν τους κανόνες υγείας και ασφάλειας στην επιχείρηση.
• Ο τεχνικός ασφαλείας συμμετέχει στην κατάρτιση και την εφαρμογή των προγραμμάτων εκπαίδευσης των εργαζομένων σε θέματα υγείας και ασφάλειας.
• Ο Τεχνικός Ασφαλείας υποχρεούται να συνεργάζεται με τον Ιατρό Εργασίας πραγματοποιώντας κοινούς ελέγχους των χώρων εργασίας.
• Ο τεχνικός ασφάλειας έχει υποχρέωση να τηρεί το επιχειρησιακό απόρρητο.

Σχετική νομοθεσία: Άρθρο 14, 15 και 20 του Ν.3850/2010

Η αναγγελία πραγματοποιείται μόνο ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας της Επιθεώρησης Εργασίας, κάνοντας χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Εξαίρεση της υποχρέωσης ηλεκτρονικής αναγγελίας υφίσταται μόνο για όσους εργοδότες δεν έχουν την υποχρέωση εγγραφής στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ (Οικοδομοτεχνικά έργα) και στις περιπτώσεις που καθήκοντα Τεχνικού Ασφαλείας (ΤΑ) ασκεί ο ίδιος ο Εργοδότης.

Αναγγελία Τεχνικού Ασφαλείας  

Το βιβλίο υποδείξεων του ΤΑ και του ΙΕ πρέπει να είναι θεωρημένο από την αρμόδια υπηρεσία Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία της Επιθεώρησης Εργασίας. Εξαίρεση της υποχρέωσης αυτής, υφίσταται για τις επιχειρήσεις εκείνες στις οποίες χρέη Τεχνικού Ασφάλειας ασκεί ο ίδιος ο εργοδότης. Η θεώρηση, για την ώρα, πραγματοποιείται μόνο με φυσική παρουσία στο αρμόδιο Τμήμα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, αναφέροντας τον Αριθμό Πρωτοκόλλου της ισχύουσας αναγγελίας του ΤΑ, για το συγκεκριμένο παράρτημα στο οποίο θα χρησιμοποιηθεί το βιβλίο υποδείξεων.

Οι υπηρεσίες  Ιατρού Εργασίας παρέχονται υποχρεωτικά σε επιχειρήσεις που απασχολούν 50 και άνω εργαζόμενους. Επιπλέον, επιχειρήσεις στις οποίες τα αποτελέσματα της εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου καταδεικνύουν κίνδυνο για την υγεία ή την ασφάλεια των εργαζομένων από μόλυβδο, αμίαντο, μεταλλαξιγόνους, καρκινογόνους,  και βιολογικούς παράγοντες, έχουν την υποχρέωση να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του Ιατρού Εργασίας ανεξάρτητα από τον αριθμό εργαζομένων στην επιχείρηση ή την εγκατάσταση, κατ' εξαίρεση του άρθρου 8 του Ν3850/2010.  Την υποχρέωση απασχόλησης ιατρού εργασίας  έχουν και οι επιχειρήσεις προσωρινής απασχόλησης (ΕΠΑ) ανεξάρτητα από τον αριθμό μισθωτών (εργαζομένων) που απασχολούν.

Τα καθήκοντα  του Ιατρού Εργασίας μπορούν να ασκήσουν Ιατροί των παρακάτω περιπτώσεων :

• Ιατροί που κατέχουν την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας
• Ιατροί που περιλαμβάνονται στις περιπτώσεις β΄ και γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του Ν. 3850/2010 (ΚΝΥΑΕ), όπως ισχύει
• Ιατροί που κατέχουν τίτλο οιασδήποτε ειδικότητας, πλην της Ιατρικής της Εργασίας, και έχουν εκτελέσει καθήκοντα ιατρού εργασίας σε επιχειρήσεις προ της 15ης Μαΐου 2009.
• Ιατροί χωρίς ειδικότητα οι οποίοι έχουν ασκήσει καθήκοντα Ιατρού Εργασίας σε επιχειρήσεις συνεχώς επί επτά (7) τουλάχιστον έτη μέχρι και τις 15 Μαΐου 2009.

Οι ιατροί των παραπάνω περιπτώσεων μπορούν να ασκούν καθήκοντα Ιατρού Εργασίας σε όλες τις περιφέρειες ιατρικών συλλόγων της χώρας, χωρίς άδεια των συλλόγων αυτών.

Ο Ιατρός Εργασίας (ΙΕ) αποτελεί το βασικό συμβουλευτικό όργανο του εργοδότη, αναφορικά με την λήψη των απαραίτητων μέτρων για την προστασία της υγείας των εργαζομένων της επιχείρησης (εφόσον προβλέπεται υποχρέωση απασχόλησης) , ωστόσο το έργο του  διέπεται από συγκεκριμένα καθήκοντα, συμβουλευτικές αρμοδιότητες και  υποχρεώσεις.

Στο πλαίσιο της επίβλεψης της υγείας των εργαζομένων :

• Ο ιατρός εργασίας προβαίνει σε ιατρικό έλεγχο των εργαζομένων σχετικό με τη θέση εργασίας τους, μεριμνά για τη διενέργεια ιατρικών εξετάσεων και μετρήσεων παραγόντων του εργασιακού περιβάλλοντος, τηρεί σχετικό ιατρικό φάκελο για κάθε εργαζόμενο και εκδίδει βεβαίωση καταλληλόλητας των εργαζομένων για τη συγκεκριμένη εργασία.
• Ο ιατρός εργασίας επιβλέπει την εφαρμογή των μέτρων προστασίας της υγείας των εργαζομένων, επιθεωρώντας τακτικά τις θέσεις εργασίας και προτείνοντας μέτρα για την αντιμετώπιση των παραλείψεων που διαπιστώνει, ενώ επεξηγεί την αναγκαιότητα της σωστής χρήσης των μέσων ατομικής προστασίας.
• Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, ερευνά τις αιτίες ασθενειών των εργαζομένων που οφείλονται στην εργασία αναλύει και αξιολογεί τα αποτελέσματα των ερευνών και προτείνει μέτρα για την πρόληψη τους. Ο ιατρός εργασίας αναγγέλλει μέσω της επιχείρησης στην Επιθεώρηση Εργασίας τις ασθένειες των εργαζομένων που οφείλονται στην εργασία.
• Ως προς την επίβλεψη συμμόρφωσης των εργαζομένων στους κανόνες υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων έχει την υποχρέωση να ενημερώνει τους εργαζομένους για τους κινδύνους που προέρχονται από την εργασία τους, καθώς και για τους τρόπους πρόληψής τους, μεταξύ των οποίων τους κινδύνους της βίας και παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης.
• Εφόσον η επιχείρηση δεν διαθέτει την κατάλληλη υποδομή, έχει την υποχρέωση να παραπέμπει τους εργαζόμενους για συγκεκριμένες συμπληρωματικές ιατρικές εξετάσεις, οι οποίες βαρύνουν τον εργοδότη, σε ιδιωτικούς φορείς ή σε αρμόδιες μονάδες των ασφαλιστικών οργανισμών ή του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ).
• Σε περίπτωση ατυχήματος, περιστατικού βίας ή αιφνίδιας νόσου παρέχει επείγουσα θεραπεία και εκτελεί προγράμματα εμβολιασμού των εργαζομένων με εντολή της αρμόδιας υπηρεσίας δημόσιας υγείας της περιφέρειας, όπου εδρεύει η επιχείρηση.
• Ο ιατρός εργασίας οφείλει να τηρεί το ιατρικό και επιχειρησιακό απόρρητο.
• Ο ιατρός εργασίας υποχρεούται να συνεργάζεται με τον τεχνικό ασφαλείας πραγματοποιώντας κοινούς ελέγχους των χώρων εργασίας.

Η ανάθεση καθηκόντων Ιατρών Εργασίας πραγματοποιείται μόνο με ηλεκτρονικό τρόπο χρησιμοποιώντας την αντίστοιχη ηλεκτρονική υπηρεσία  της Επιθεώρησης Εργασίας.

Ο ελάχιστος ετήσιος χρόνος απασχόλησης του ΙΕ στην επιχείρηση αλλά και στα παραρτήματα αυτής (εφόσον διαθέτει) καθορίζεται από το είδος της επιχείρησης,  και  τον αριθμό των εργαζομένων ανά κατηγορία επικινδυνότητας. Αναλυτικά οι λεπτομέρειες για τον χρόνο απασχόλησης περιγράφονται στο άρθρο 21 του Ν. 3850/2010