Σύμβαση Μαθητείας στο πλαίσιο Επαγγελματικών Σχολών
Μαθητεία στο πλαίσιο των επαγγελματικών σχολών, είναι το εκπαιδευτικό σύστημα που συνδυάζει τη θεωρητική και εργαστηριακή εκπαίδευση στην τάξη με την πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Με τον τρόπο αυτό αποκτά ο μαθητής επαγγελματική εμπειρία σε πραγματικές συνθήκες εργασίας ώστε να καταστεί ευκολότερη στη συνέχεια η ένταξή του στην αγορά εργασίας.
Μέσω της σύμβασης μαθητείας επιδιώκεται η εκπαίδευση του μαθητευόμενου στο χώρο εργασίας, σύμφωνα με καθορισμένο πρόγραμμα, το οποίο, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα μάθησης στην εκπαιδευτική δομή, οδηγεί σε πιστοποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων που απέκτησε ο μαθητευόμενος σε συγκεκριμένη ειδικότητα.
Το Πλαίσιο Ποιότητας Μαθητείας ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ, ΙΕΚ και ΣΕΚ περιγράφεται στην αριθ. 26385/2017 Κ.Υ.Α., καθώς και στην αριθ. Κ1/54877/2017 Υ.Α., όπου στα άρθρα 3Β έως 3Ε ορίζονται οι λεπτομέρειες για το Πρόγραμμα Μαθητείας ΙΕΚ.
Η εκπαιδευτική δομή έχει την ευθύνη να γνωστοποιεί στον επιχείρηση που πραγματοποιείται η μαθητεία, το πρόγραμμα μάθησης στο χώρο εργασίας και να ελέγχει την ολοκλήρωσή του.
Ο χρόνος έναρξης και λήξης της εκπαίδευσης του μαθητευόμενου στο χώρο εργασίας, καθώς και οι υποχρεώσεις του εργοδότη κατά την εφαρμογή του προγράμματος Μαθητείας, ορίζονται με βάση τις ισχύουσες διατάξεις.
Οι μαθητευόμενοι έχουν πλήρη ασφαλιστική κάλυψη στον ΕΦΚΑ για το διάστημα της Μαθητείας.
Η Σύμβαση Μαθητείας είναι δυνατόν να καταγγελθεί για σπουδαίο λόγο ή να ακυρωθεί, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Μαθητείας
Στο πρόγραμμα Μαθητείας μπορούν να συμμετέχουν φορείς του δημόσιου τομέα, φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου καθώς και ιδιωτικές επιχειρήσεις, με εξαίρεση:
- Επιχειρήσεις Προσωρινής απασχόλησης
- Νυχτερινά κέντρα
- Εταιρείες παροχής καθαριότητας και φύλαξης
- Πρακτορεία τυχερών παιχνιδιών κ.α.
Ο ανώτατος αριθμός μαθητευομένων εξαρτάται από τον αριθμό των εργαζομένων, όπως αυτός παρουσιάζεται στην ετήσια κατάσταση προσωπικού. Ειδικότερα:
- Ατομικές επιχειρήσεις, χωρίς κανέναν εργαζόμενο, μπορούν να δέχονται ένα (1) μαθητευόμενο.
- Επιχειρήσεις που απασχολούν 1-10 άτομα μπορούν να προσφέρουν θέσεις Μαθητείας που αντιστοιχούν στο 25% (1-2 άτομα) των εργαζόμενων εξαρτημένης εργασίας. Ειδικότερα για επιχειρήσεις που απασχολούν 1-5 άτομα το αποτέλεσμα της ποσόστωσης στρογγυλοποιείται προς τα κάτω, ενώ για εργοδότες που απασχολούν από 6-10 άτομα τα αποτελέσματα της ποσόστωσης στρογγυλοποιούνται προς τα πάνω.
- Επιχειρήσεις που απασχολούν από 10 και πάνω εργαζόμενους μπορούν να δέχονται μαθητευόμενους που αντιστοιχούν στο 17% των εργαζομένων εξαρτημένης εργασίας με ανώτατο όριο τα 40 άτομα σε κάθε περίπτωση, αν ο αριθμός που προκύπτει από την ποσόστωση είναι μεγαλύτερος.
- Επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω 250 εργαζόμενους μπορούν να δέχονται μαθητευόμενους που αντιστοιχούν στο 17% των εργαζομένων εξαρτημένης εργασίας ανά υποκατάστημα με ανώτατο όριο τα 40 άτομα σε κάθε περίπτωση, αν ο αριθμός που προκύπτει από την ποσόστωση είναι μεγαλύτερος.
Tα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα οποία δεν διαθέτουν υποκαταστήματα, μπορούν να δέχονται μαθητευόμενους που αντιστοιχούν στο 17% των υπαλλήλων.
Υποχρεώσεις των επιχειρήσεων
Μεταξύ μαθητευόμενου και εργοδότη συνάπτεται Σύμβαση Μαθητείας και συνυπογράφεται από τον διευθυντή της οικείας εκπαιδευτικής δομής. Με αυτή καθορίζονται οι όροι υλοποίησης του προγράμματος μάθησης στον χώρο εργασίας, διάρκειας ανάλογα με τον τύπο του προγράμματος μαθητείας Η σύμβαση συντάσσεται σε τρία (3) αντίγραφα και λαμβάνουν από ένα ο μαθητευόμενος, ο εργοδότης και η εκπαιδευτική δομή.
Οι εργοδότες στα πλαίσια της μαθητείας πρέπει να διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό για την εκπαίδευση στο χώρο εργασίας, να πληρούν τις απαραίτητες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας και να παρέχουν όλα τα απαραίτητα ατομικά μέσα προστασίας κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης. Επίσης οφείλουν να ορίσουν υπεύθυνο εκπαιδευτή για τους εκπαιδευόμενους και να τους ενημερώνουν για τις δραστηριότητες και τους τομείς της εργασίας.
Κάθε επιχείρηση στην οποία απασχολούνται μαθητευόμενοι, υποχρεούται να υποβάλλει ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, το Έντυπο Ε3.4 «Αναγγελία έναρξης/μεταβολών σύμβασης μαθητείας», με επισυναπτόμενη τη σύμβαση μαθητείας μεταξύ του μαθητευόμενου, της/του σχολής/σχολείου μαθητείας (ΕΠΑΣ, ΟΑΕΔ, ΙΕΚ) και της επιχείρησης στην οποία πραγματοποιείται η μαθητεία.
Το έντυπο E3.4 υποβάλλεται ηλεκτρονικά το αργότερο πριν την έναρξη της μαθητείας. Σε περίπτωση διακοπής ή λήξης της μαθητείας, η επιχείρηση υποβάλλει το έντυπο Ε3.4 το αργότερο τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες από τη διακοπή ή τη λήξη.
Σε περίπτωση τροποποίησης της οργάνωσης του χρόνου μαθητείας, η επιχείρηση υποβάλλει το έντυπο Ε3.4 ως προς τα μεταβληθέντα στοιχεία το αργότερο έως και την ίδια ημέρα αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου του χρόνου μαθητείας και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους μαθητευόμενους.
Δικαιώματα και υποχρεώσεις μαθητευομένων
Οι μαθητευόμενοι στο πλαίσιο της μαθητείας έχουν τα εξής δικαιώματα:
- Παρέχεται αμοιβή ίση με το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του κατωτάτου νόμιμου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως ισχύει και ασφαλίζεται στον ΕΦΚΑ.
- Οι μαθητευόμενοι δικαιούνται σπουδαστική άδεια για τη συμμετοχή τους στις εξετάσεις.
- Στις περιπτώσεις απουσίας λόγω ασθενείας εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 657 – 658 του αστικού κώδικα.
- Δικαιούνται εκπαίδευση σύμφωνα με τα προγράμματα σπουδών, η οποία τους οδηγεί σε συγκεκριμένα μαθησιακά αποτελέσματα, ανεξάρτητα από το χώρο μαθητείας, τα οποία συμπληρώνονται κατάλληλα στην εκπαιδευτική δομή.
- Έχουν δικαίωμα σε υπηρεσίες συμβουλευτικής, πριν, κατά την διάρκεια και μετά το πρόγραμμα μάθησης στο χώρο εργασίας στις αρμόδιες δομές Συμβουλευτικής κάθε Υπουργείου.
- Έχουν δικαίωμα να ενημερώνονται, με ευθύνη των εκπαιδευτικών δομών, σχετικά με τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Οι μαθητευόμενοι έχουν πλήρη ασφαλιστική κάλυψη στον ΕΦΚΑ για όλη τη διάρκεια των προγραμμάτων εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας.
Οι βασικές αρχές που οφείλουν να τηρούν οι μαθητευόμενοι (Κώδικας Δεοντολογίας για τον μαθητευόμενο στο χώρο εργασίας) και οι υποχρεώσεις τους είναι οι ακόλουθες:
- να τηρούν το ωράριο της μαθητείας,
- να εκτελούν τις εργασίες που τους ανατίθενται από τους εκπαιδευτές-εκπαιδευτικούς, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο πρόγραμμα σπουδών μαθητείας,
- να τηρούν τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας, όπως αυτοί προβλέπονται από τον εργοδότη,
- να έχουν εμφάνιση συμβατή με τον εργασιακό χώρο,
- να σέβονται την κινητή και ακίνητη περιουσία του εργοδότη,
- να συνεργάζονται αρμονικά με τα στελέχη του εργοδότη,
- να μην δημιουργούν προβλήματα σε πελάτες ή συνεργάτες του εργοδότη,
- να ενημερώνουν έγκαιρα τους Υπευθύνους της εκπαιδευτικής δομής σε περίπτωση που δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα στη συνεργασία του με τον εργοδότη,
- να προσκομίζει, όπου απαιτείται, όλες τις απαραίτητες ιατρικές βεβαιώσεις για την εξάσκηση του επαγγέλματος και να συμπληρώνει έγκαιρα όλα τα έντυπα Μαθητείας (παρουσιολόγια, έντυπο προόδου μαθητευομένου κ.λπ.),
- με την ολοκλήρωση της μαθητείας οι μαθητευόμενοι οφείλουν να συμμετέχουν στη διαδικασία της αξιολόγησης της μαθητείας.
Δεν επιτρέπεται η αδικαιολόγητη απουσία του μαθητευόμενου κατά τη διάρκεια της Μαθητείας από το χώρο εργασίας.