Κατά τη θεωρία και τη Νομολογία των Δικαστηρίων, θεωρούνται ως ανυπαίτια κωλύματα, τα εξής:

• H ασθένεια (Α.Π.542/10, Α.Π. 308/1986, Α.Π. 308/59, Α.Π. 385/64, Εφ. Πειραιώς 917/96).
• Το ατύχημα, εργατικό ή μη, ο τραυματισμός, η αναπηρία (ΑΠ 1767/85, Εφ. Πειραιώς 917/96).
• Ο θάνατος ή η βαρεία ασθένεια στενότατου συγγενούς (ΑΠ 1762/99,Πρωτ. Πειρ. 230/55, Πρωτ. Κω 15/61). Σε περίπτωση θανάτου συζύγου, τέκνων, γονέων και αδελφών του μισθωτού προβλέπεται η χορήγηση 2 ημερών αδείας με αποδοχές (άρθρο 9 ΕΓΣΣΕ 2002 που κυρώθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 3227/04). Με την ΕΓΣΣΕ 15.07.2010, η άδεια χορηγείται και στους εξ αγχιστείας συγγενείς, στην ίδια γραμμή και στον ίδιο βαθμό.
• H κλήση ως μάρτυρα ή ως ενόρκου (άσκηση υποχρεωτικών εκ του νόμου καθηκόντων-υποχρέωση συνδρομής προς την Αρχή όταν καλείται απ’ αυτή, Εφ. Πειραιώς 917/96).
• Η λουτροθεραπεία (Ειρ. Αθ. 1010/72).
• Ο γάμος του μισθωτού. Έχει καθιερωθεί το δικαίωμα λήψεως αδείας γάμου μιας εβδομάδας μετ’ αποδοχών (άρθρο 10 ΕΓΣΣΕ 2000-2001).
• Ο γάμος τέκνου του μισθωτού.
• Η γέννηση τέκνου του (άρρενος) μισθωτού. Το άρθρο 10 της ΕΓΣΣΕ 2000-2001 προβλέπει για τον πατέρα άδεια δύο ημερών μετ’ αποδοχών για κάθε τέκνο που γεννάται.
• Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος. Ήδη, από την εκάστοτε ισχύουσα εκλογική νομοθεσία προβλέπεται η δυνατότητα χορηγήσεως με Υπ. Απόφαση, ειδικής αδείας μετ’ αποδοχών για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος κατά τις Εθνικές εκλογές και τις Ευρωεκλογές, τόσο των εργαζομένων του Δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα.
• Η επιστράτευση, δηλαδή η κλήση του μισθωτού υπό τα όπλα ως εφέδρου.
• Η στρατιωτική μετεκπαίδευση (Εφ. Δωδεκαν. 225/05).
• Η άσκηση θρησκευτικών καθηκόντων (π.χ. θεία μετάληψη), εφ’ όσον είναι απολύτως αναγκαίο να λάβει χώρα κατ’ εργάσιμη ημέρα.
• Η προφυλάκιση, εφ’ όσον ο μισθωτός δεν ευθύνεται για τις υπόνοιες και ενδείξεις για τις οποίες διατάχθηκε, μη αρκούσης της αθωώσεώς του (Μον. Πρωτ. Αθ. 3219/74- ΔΕΝ 31.148, ΑΠ 342/64-ΔΕΝ 20.482).
• Ο Τοκετός (κυοφορία, λοχεία). Για τον τοκετό παρέχεται άδεια 8 εβδομάδων πριν και 9 εβδομάδες μετά από αυτόν.
• Οι χιονοπτώσεις για μισθωτούς που δεν κατέστη δυνατόν να προσέλθουν στην εργασία τους.

Για όσους από τους ανωτέρω σπουδαίους λόγους υπάρχει ως προς την καταβολή αποδοχών, ειδική νομοθετική ρύθμιση (άδεια γάμου, γέννησης τέκνου κλπ.) δεν εφαρμόζονται τα άρθρα 657-658 Α.Κ, δηλ. οι ημέρες απουσίας χορηγούνται επί πλέον του 1 ή ½ μήνα.

Αντιθέτως δεν αποτελούν σπουδαίους λόγους αποχής από την εργασία:

• Οι συγκοινωνιακές δυσχέρειες, εκτός αν οφείλονται σε εξαιρετικά περιστατικά.
• Η υπαίτιος ασθένεια.
• Η εθελοντική συμμετοχή σε Ολυμπιακούς Αγώνες.
• Η εμφάνιση ως κατηγορούμενου στο Δικαστήριο.